VERİ SORUMLUSUNUN AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE ÖNEMİ

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na göre, veri sorumluları, kişisel verileri işlenen ilgili kişilere bu verilerinin kim tarafından, hangi amaçlarla ve hukuki sebeplerle işlenebileceği, kimlere hangi amaçlarla aktarılabileceği hususunda bilgi vermekle ve ilgili kişileri aydınlatmakla yükümlüdür. Buna göre veri sorumlusu, Kanunun 10. maddesi çerçevesinde kişisel verilerin elde edilmesi sırasında bizzat veya yetkilendirdiği kişi aracılığıyla aşağıdaki bilgileri ilgili kişiye sağlamakla yükümlüdür:

  • Veri sorumlusunun ve varsa temsilcisinin kimliği,
  • Kişisel verilerin hangi amaçla işleneceği,
  • Kişisel verilerin kimlere ve hangi amaçla aktarılabileceği,
  • Kişisel veri toplamanın yöntemi ve hukuki sebebi,
  • 11. maddede sayılan diğer hakları.

Veri işleme faaliyetinin ilgili kişinin açık rızasını gerektirdiği veya faaliyetin Kanundaki diğer bir şart kapsamında yürütüldüğü durumlarda dahi veri sorumlusunun ilgili kişiyi aydınlatmakla yükümlüdür. Yani veri sorumlusu ilgili kişiyi her durumda mutlaka aydınlatmakla mükelleftir. 

Aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmenin birçok yolu mevcuttur. Ancak aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirildiğinin ispatı veri sorumlusuna aittir. Bu nedenle aydınlatma yükümlülüğü yerine getirilirken mutlaka Kanun, yönetmelik ve tebliğlerde yer alan düzenlemelere dikkat edilerek işlemler gerçekleştirilmelidir. 

Aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmemesi veya usulüne uygun yerine getirilmemesi halinde 6698 sayılı Kanun’un 18. Maddesi’nde düzenlenen yaptırımlar uygulanacaktır. Söz konusu düzenlemeye göre aydınlatma yükümlülüğünün gereği gibi yerine getirilmemesi durumunda yeniden değerleme oranına göre 2021 yılında 9.834 TL ile 196.686 TL arasında para cezası kesilmesi söz konusu olacaktır. Ayrıca her bir yükümlülük ihlalinin cezası kanunda ayrı düzenlenmiş olup bu tutar yalnızca aydınlatma yükümlülüğünün ihlali halinde uygulanacak yaptırıma ilişkindir. Kanunda ön görülen diğer veri güvenliği önlemlerinin her birinin ihlali ayrı ayrı para cezası kesilmesine neden olabilecektir.